biddag om regen
Het is nu officieel de droogste zomer ooit hoorde ik vanochtend op het nieuws. Dit nieuws brengt mij nu niet in een jubelstemming om meteen de vlag uit te hangen, en als er al een vlag uit gaat, dan gaat hij half stok. Bij het horen van dit nieuws gingen mijn gedachten terug naar 1998. Niet dat het toen een extreem droge zomer was, maar toch. Ik kwam in dat jaar bij een veehouder waarvan beide zoons inmiddels het bedrijf hadden overgenomen. Ik kwam daar omdat ik graag één van de zoons wilde spreken en vroeg daarom aan de “oude” baas waar de zoon was. Boos zei hij toen; ‘hij is dieselolie aan het halen!’ Ik was erg verbaasd over de felheid waarmee hij dat zei, dus ik vroeg hem dan ook waarom hij zo boos was over het feit dat zijn zoon dieselolie haalde. Zijn antwoord was verbazend en had ik op geen enkele wijze verwacht. Hij vertelde me dat de dieselolie bedoeld was voor de beregeningsinstallatie. Hij ergerde zich eraan dat het land zo nodig beregend moest worden. ‘Vroeger, als het droog was’ zei hij, ‘dan gingen we op de knieën en gingen we bidden om regen, maar tegenwoordig hebben we God niet meer nodig en denken we dat we alles zelf wel kunnen.’
Maakbare wereld
Nu, 2018 denk ik nog vaak terug aan de uitspraak van deze man. Ik denk dat hij gelijk heeft, we denken dat we alles zelf wel kunnen. We doen net alsof we in een maakbare wereld leven. Willen we 11000 kg melk per koe? Geen probleem, dat wordt geregeld. 35 biggen per zeug per jaar? Ook geen probleem, wordt geregeld! 1500 kg melk per geit? Wordt gefikst. 1200 kg droge stof gras per hectare? U roept, wij draaien. Zo kan ik heel veel voorbeelden opnoemen waarbij kennis ons steeds verder brengt in het verleggen van grenzen qua productie en efficiëntie. Een maakbare wereld hebben we er van gemaakt, waar ligt de grens? Deze maakbare wereld maakt ons ook ondankbaar. Want als het resultaat dan een keer niet wordt gehaald, dan hebben we een tekort of een verlies en dan ligt ondankbaarheid op de loer.
Ook nu, tijdens deze droogte ervaar ik hier en daar al wat ondankbaarheid en zelf doe ik daar ook aan mee als ik niet oppas. En toch hebben we geen reden om ondankbaar te zijn. Ik heb afgelopen maanden nog geen boer gesproken die naar de voedselbank moest of onder een brug heeft moeten slapen. Hoewel dat laatste mij met deze temperaturen wel aan begint te spreken.
Een maakbare wereld lijkt het wel, totdat moeder natuur de wet gaat bepalen en we in één keer weten hoe afhankelijk we zijn van het weer. Deze afhankelijkheid kwam goed tot uiting toen ik gisteren een artikel las waarin opgeroepen werd om te bidden voor regen.
Biddag om regen
Waarom niet? In het verleden was het heel gewoon om in tijden van droogte te bidden om regen. Ook de ‘oude’ baas die ik in 1998 sprak herinnerde mij er toen aan. Op de knieën en bidden! Zou het helpen? Ik weet het niet. In de bijbel staat wel een prachtig mooi verhaal over Elia die bad om regen en er kwam regen. Eerlijk gezegd geloof ik dat er in die tijd wel eens mensen baden om regen en het toch niet kwam op de tijd en manier die zij in gedachten hadden. Dat zou nu ook kunnen gebeuren als we massaal gaan bidden voor regen. Maar waar bidden om regen wel voor helpt, is voor ons hart. Een hart dat beseft dat niet alles maakbaar is maar dat we de aarde met de natuur krijgen en er goed voor mogen zorgen en dankbaar mogen zijn als we onze agrarische producten produceren. Daar mogen boeren ook best dankbaar en trots op zijn. Eten dat voorziet in het grootste probleem van de wereld, en dat is honger. Daar mogen boeren in afhankelijkheid en met grote dankbaarheid aan meehelpen om dat probleem kleiner te maken.
Jan van der Zee,
Passie voor Perspectief
